ΣΑΤΙΡΙΚΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ

εικόνα: Η Κουτσονικόλας

                                          εικόνα: Χ. Ν. Κουβέλης

Όπως είχα προαναγγείλει στην προηγούμενη ανάρτηση, με αφορμή τον εταιρικό διάλογο ¨ΜΥΡΤΙΟΝ, ΠΑΜΦΙΛΟΣ ΚΑΙ ΔΩΡΙΣ¨ του Λουκιανού, ξεκίνησε ένας σατιρικός διάλογος μεταξύ εμού και του Χριστόδουλου Ν. Κουβέλη.

Christos Couvelis-χ.ν.κουβελης c.n.couvelis-

Η Διαλεκτική Ιστορία των Μεταφράσεων στον εταιρικό διάλογο -Μυρτιον και Παμφιλος και Δώρις-απο τους Εταιρικόυς Διαλογους του Λουκιανού

Εγώ κατ'αρχη μετέφρασα αυστηρά φιλολογικά τον διάλογο

ήρθε το βραδάκι,ο φιλος μου ποιητής και μαθηματικός Άρης Μπιτσωρης μέτοικος Μπαμπίνης εξ Αθηνών Θεσσαλονικης και συζητήσαμε,εγώ μάλλον μιλούσα,για τη μετάφραση του διαλογου,αλλά και γενικά για τις μεταφράσεις των αρχαίων,αυτος θιασώτης των δημιουργικων,(εγώ έχω πολλά ερωτηματικά;;;;; για αυθαίρετα δημιουργικα)

εγώ προτιμώ τις φιλολογικά αυστηρες(όχι ακομψες άκαμπτες κατά γράμμα,κι όχι η πιστη γυναίκα είναι άσχημη κι η όμορφη δεν είναι πιστή,αλλά προσέχω,επιδιώκω,και πιστή και ομορφη),

σήμερα το πρωι πρωί,6:44 πμ, μου έστειλε την απιστη όμορφη του(έτσι νομίζει,γι'αυτο κι έτσι είναι) στο messenger,το δημιούργημα του,σε Ελευθέριο Κορδελιό μετάφραση(αφού μένει από αμνημονεύτων ετών πλεον ερωτικός μετανάστης στο Ελευθέριο Κορδελιό της Θεσσαλονίκης,καθηγητής μαθηματικών)και μάλιστα έμμετρως πλην...σαφώς,όπως του Αρ(εσ)η να Κορδ(ονεται),την οποία ...και της κάνω copy αντιγραφη και την paste αναρτω(παραβαίνοντας τα copy rights),

εγώ ανταπαντωντας μεταφράζω τον εταιρικό διάλογο ελευθερια ηθων δημιουργικα,

κι ολ'αυτα... τα τρία εταιρικά για τα γαμηκα εταιρικα έγιναν

Τώρα ποιος πήγε στο γάμο η' για παλιουργια;

------------------------------------------------------------------------------------

      Απάντησα εμμέτρως πλην σαφώς:

ΠΡΟΣ  ΤΕΧΝΗΣ ΘΕΡΑΠΟΝΤΑ (στιχοποιού απάντησις)

 Φίλε μου, δεν κορδώθηκα ποτέ για τις εμπνεύσεις

κι ούτε γουστάρω να γραφώ ποτέ στις εξαιρέσεις.

 

Άλλωστε αυτά μες στη ζωή είναι επουσιώδη

γιατί προτεραιότητα έχουνε τα χρειώδη.

 

Η τέχνη είναι ενασχόληση του ελεύθερού μας χρόνου 

όχι καλάμου ίππευση ή επί πώλου όνου.

 

Πολλοί τεχνοθεράποντες το είδαν απ’ την άλλη

κι ερίζουν ποιος την τέχνη τους την έχει πιο μεγάλη.

 

Εγώ από περιέργεια ζω και όντας οδοιπόρος

είμαι τεχνίτης λαϊκός, του δρόμου ριμαδόρος.

 

Γράφω στιχάκια ταπεινά, όχι για σπουδαγμένους

πιότερο για απόκληρους και καταφρονεμένους.

 

Πρωτίστως γράφω να σβηστεί το πυρ στα σωθικά μου

και ύστερα μοιράζομαι τα σκαλαθύρματά μου.

 

Είναι δυο τρεις που μου ζητούν να τους τα υπογράφω

οι λόγιοι με λοιδορούν μα ξέρεις που τους γράφω.

 

Εκφράζομαι ελεύθερα∙ συχνά περνώ τα όρια

μονάχα ως προς τη δομή βάζω δυο περιθώρια.

 

Γράφω ομοιοτέλευτα και προπαντός με μέτρο

με τέτοιο δε στιχούργημα θα πάω στον Άγιο Πέτρο

 

κι ας ξέρω ότι Θεός θα σ΄ έχει εσέ δεξιά του

κι εμένα τον στιχοποιό για τα θελήματά του.

    Όπως γράφει ο Χριστόδουλος στο σημείωμά του επιχείρησε και δεύτερη μετάφραση του ίδιου εταιρικού διαλόγου και είναι η παρακάτω:

-Μύρτιον και Πάμφιλος και Δώρις-

Τούλα και Πάνος και Λόλα

-ελευθέρια ηθών μετάφραση χ.ν.κουβελης c.n.couvelis

Τούλα

παντρεύεσαι,Πανο,με του Φανη του εφοπλιστή το τσουλακι,αν κιόλας δεν το'χεις κάνει,σαν δεν ντρέπεσε καργιολη,που'ναι οι όρκοι σου,και μου μυξοκλαιγες πως χωρίς εμένα δεν κάνεις,και τώρα στη στιγμή τα'ξεχασες ολα και παρατάς τη Τούλα σου γκαστρωμενη οκτω μηνων στους πέντε δρομους, φουσκωμενη μ'ενα μουλικο απ'τον ερωτα σου,πως μοναχή μου να το μεγαλώσω,μου λες;πουτανα είμαι δεν έχω όρεξη να το σκατοσφουγγιζω,

αν βγει σερνικό,στο λέω,Πανο θα το βαφτίσω στ'ονομα σου,να'χω να θυμάμαι και κάποτε,να'σαι σίγουρος,θα σου τη πεσει και θα σε κατηγορισει που άπιστα και πουστικα φερθηκες στη μάνα του,και τι νομίζεις πως κάποια όμορφη παίρνεις,ένα σκιάχτρο είναι,στο πανηγύρι προχτες με τη μάνα της την είδα,αυτηνη δεν με ξέρει,μου'ρθε να την ξεμαλλιασω,κρατήθηκανομως εγώ εξ αιτίας της δεν θα σε ξαναδώ πια παλιομαλακα,δεν σε κοροϊδεύω,μια γουρλωματα κι αλλοιθωρη είναι,το'να μάτι εδώ τ'αλλο πέρα κει,σαν τον πατέρα της ίδια,δεν βλεπεται σου λέω η μαλακισμενη

Πανος

Τι παλαβομαρες,Τούλα,λες,

τι γάμοι και νύφες εφοπλιστικές,ξέρω γω . καμια να'χει μύτη σαν μελιτζάνα,καμια ομορφη;

αν ο Φάνης ο εφοπλιστής έχει κόρη όμορφη για γάμο;αν θες να ξέρεις αυτός είναι τσακωμενος με τον πατέρα μου,ο γέρος μου τον τράβηξε στα ναυτικά δικαστήρια,για κάποιο δάνειο,εκατό χιλιάδες,δεν του τα'δινε,και μήπως του τα'δωσε,κάτι ψιλά γυρισε,ας τον να πάει στο διάολο,αν ήθελα γυναίκα να παντρευτώ θα'παιρνα τη κόρη του Δημοσθενη,που'ναι κοτζαμ στρατηγός,και την έχω και ξαδέρφη απ'τη μάνα μου,ακούς γάμο μ'αυτηνη του Φανη;η ζήλεια σε τρέλανε και λες βλακείες;πρόσεξε το μυαλό σου,δεν πας καλα

Τούλα,

τι δεν δεν παντρεύεσε,Πανο;

Πανος

τρελάθηκες,Τούλα,μεθυσμένη είσαι;αν και χτες δεν ήπιαμε και πολυ

Τουλα

αυτή η Λόλα μού τα'πε και μου σήκωσε τα μυαλά,την έστειλα ν'αγορασει μια αλοιφη για τη κοιλιά μου και να δει κι αυτή που θα με ξεγεννησει,και στο δρόμο συνάντησε τη Λένα,αλλά καλλίτερα να στα πει η ίδια,έλα Λολα πες τα,αν δεν τα'πλασες εσυ

Λόλα

να,να πέσω και χιλια κομμάτια να γίνω,Τούλα μου,αν λέω ψέματα,εκεί κοντά στην εκκλησία επεσα πανω στη Λένα,εκείνη μόλις μ'είδε γέλασε ειρωνικά και μου'πε,ο λεγόμενος σας ο Πάνος παντρευεται,τη κόρη του Φάνη,και που το ξέρεις εσύ μωρη;της είπα,

αν δεν με πιστεύεις,λέει,,ρίξε μια ματιά στο δρόμο σας,και θα δεις τα στεφανωματα,και θ'ακουσεις τραγουδίστριες και να γλενταμε και τραγούδια να λένε του γαμου

Πάνος,

και κοίταξες,Λολα;

Λολα

και βέβαια,και τα'δα ολα όπως μου'πε

Πάνος

τα φαινόμενα απατούν,η Λένα,Λόλα,δεν σου'πε ψέματα,αυτη'ναι η μισή αλήθεια,κι αυτηνη στη Τούλα είπες,άδικα αναστατωθηκατε,,αυτά που'δες δεν είναι οι γάμοι μου,τώρα το θυμήθηκα,όταν χτες γύρισα σπίτι η μάνα μου μού λεει,Πανο,ο συνομηλικος σου ο Μπάμπης του Αρη ο γιος,του γείτονα,παντρεύεται και συμμαζευεται,και συ μέχρι πότε με τη πουτανα θα γυρνας;την έγραψα κανονικά κι έπεσα για ύπνο,σηκώθηκα χαράματα και τη κοπανισα,και δεν είδα αυτά που ύστερα η Λόλα είδε,αν δεν με πιστεύεις,τραβα τώρα,Λόλα,στο στενό,και δες σε ποια απ'τις δυο πορτες είναι τα στεφανωματα και τ'αλλα τα γαμιδια,όχι στη δική μου,στη πόρτα του γείτονα ειναι,λάθος σας λεω

Τούλα

πω πω τι πήγα, Πάνο,να πάθω,θα κρεμιομουνα,αν αλήθεια κάτι τέτοιο ηταν

Πάνος

αυτό ποτε δεν θα γίνονταν,να τρελαθώ και να παρατήσω το Τουλακι μου και μάλιστα τώρα που'ναι το παιδί μου στη κοιλιά της.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

Και πήρε πάλι εμμέτρως πλην σαφώς την απάντησή μου:

ΕΥΓΕ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΕ

Δεν δύναμαι ανάγνωση να κάνω από οθόνη

δεν βρήκα κάποιον στο χωριό κείμενα να τυπώνει.

 

Πήγα στ’ Αγρίνιο τελικά, Χρίστο, για να τυπώσω

γι’ αυτό το λόγο άργησα απάντηση να δώσω.

 

Διάβασα μετά προσοχής το νέο πόνημά σου

εύγε, συγχαρητήρια για την προσπάθειά σου.

 

Παρότι διανοούμενος μπαίνεις σ’ άλλα χωράφια

απ’ τα σαλόνια της γραφής πάτησες μες στ’ αγκάθια.

 

Και σαλονιού και λιμανιού εσύ είσαι πτυχιούχος 

μεγάλο χάρισμα κανείς να είναι ταλαντούχος.

 

Σφιχτοδεμένο κείμενο ρέει σαν το νεράκι

η ελευθεροστομία σου τροφή για τον κοσμάκη.

 

Το έστειλα στο Ξεφτελή, το βρήκε χάρμα, ωραίο

χρόνια ζητούσε διασκευή σε κείμενο αρχαίο.

 

Θα ’χει στο Δελφινάριο μεγάλη επιτυχία

περιοδείες ύστερα σ’ όλη την επαρχία.

 

Στο λάιφ στάιλ πια θα μπεις, θα ξεσκιστείς στα φράγκα

παρών στα πρωινάδικα, χαλάλι σου ρε μάγκα.

 

Ενώ ο φτηνός στιχοποιός με μέτρο και με ρίμα

με το δυσκοίλιο κείμενο σαν ναυαγός στο κύμα

 

θα βλαστημάει το λειψό το τάλαντο που έχει∙

όλοι την πλάτη του γυρνούν κανείς δεν τον προσέχει

 

και τρέμει μήπως και του πεις ¨τα έργα σου βρε Άρη

πολύ θα σου ’ναι αν παιχτούν στα πέριξ του Βαρδάρη¨.

-------------------------------------------------------------------------------------------------

Έκτοτε  ο διαλογος συνεχίζεται με καφέδες κάτω από τον πλάτανο της πλατείας της Μαχαιράς

ΜΥΡΤΙΟΝ, ΠΑΜΦΙΛΟΣ ΚΑΙ ΔΩΡΙΣ ------- ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΕΤΑΙΡΙΚΟΥΣ ΔΙΑΛΟΓΟΥΣ ΤΟΥ ΛΟΥΚΙΑΝΟΥ

 

ΜΥΡΤΙΟΝ, ΠΑΜΦΙΛΟΣ ΚΑΙ ΔΩΡΙΣ

 ΜΥΡΤΙΟΝ

Τι είναι αυτά που μού ’πανε ρε Πάμφιλε για σένα

πίσω από την πλάτη μου τα ’χες κανονισμένα;

Του πλοιοκτήτη Φίλωνα παντρεύεσαι την κόρη,

μήπως σου υποσχέθηκαν προίκα κανα βαπόρι;

Μάλιστα κάποιοι είπανε πως κάνατε και γάμο,

τους όρκους που μού έδωσες τούς έγραψες στην άμμο;

Ψεύτικα δάκρυα έχυνες και την Μυρτώ απαρνιέσαι

είμαι έγκυος οκτώ μηνών και σκάρτα μού ξηγιέσαι;

Αυτό είναι το κέρδος μου από τον έρωτά σου

μες στην κοιλιά μου ένα παιδί και λες: ¨κορόιδο γεια σου¨.

Και το μωρό θα ’χει έξοδα, πώς θα τα βγάλω πέρα;

Αυτό είναι δυσβάσταχτο βάρος για μια εταίρα.

Γιατί να ξέρεις, το παιδί, εγώ θα το κρατήσω

κι αν είναι αγόρι Πάμφιλο θα το ονοματίσω.

Θα το ’χω για παρηγοριά για τη χαμένη αγάπη

που αλλιώς τη φανταζόμουνα μα ήτανε απάτη.

Όμως μια μέρα το παιδί θα σε αναζητήσει

για τούτο εδώ το φέρσιμο λόγο θα σου ζητήσει.

Ωστόσο να τη χαίρεσαι, Πάμφιλε, τη δικιά σου

να ’ταν καμιά ομορφονιά θα ’πινα στην υγειά σου.

Αλλά αυτή, αγόρι μου, είναι σα νυχτερίδα

στα Θεσμοφόρια πρόσφατα από κοντά την είδα.

Ήτανε με τη μάνα της, μα ο νους μου πού να πάει

ότι γι’ αυτήν ο Πάμφιλος εμένα παρατάει.

Το πρόσεξες το μούτρο της; Δυο μάτια ξεπλυμένα

αλλήθωρα κοιτάζουνε  σαν να ’ναι δύο σ’ ένα.

Την ίδια κι αν δεν είχες δει γνώριζες τον πατέρα

στα μούτρα τους είναι φτυστοί Φίλων και θυγατέρα.

 

ΠΑΜΦΙΛΟΣ

Θα σε ακούω ώρα πολλή ακόμα βρε Μυρτούλα

να φλυαρείς για παντρειά με καπετανοπούλα;

Κόρη αν έχει ο εφοπλιστής εγώ δεν έχω ιδέα,

ούτε αν είν’ της παντρειάς,  άσχημη ή ωραία.

Ο Φίλων ο Αλωπεκεύς –γι’ αυτόν θαρρώ μιλάμε-

με τον πατέρα μου είναι εχθρός και προ καιρού θυμάμαι,

ήταν στα δικαστήρια, στο γέρο μου χρωστούσε

όλο του υποσχότανε κι όλο καθυστερούσε.

Για ένα συμφωνητικό γύρω από ένα πλοίο

κι αν και καταδικάστηκε απ’ το Ναυτοδικείο

ακόμα δεν τον ξόφλησε, βαλ’ και τους τόκους χώρια

γι’ αυτό είναι ο πατέρας μου μέσα στη στεναχώρια.

Αν ήτανε να παντρευτώ θ’ άφηνα την ωραία

την κόρη ενός θείου μου, του στρατηγού Δημέα,

την ανεψιά της μάνας μου –την ήθελε η μητέρα-

και θα ’παιρνα του Φίλωνα εγώ τη θυγατέρα;

Μα δε μου λες πού τα ’μαθες αυτά που αραδιάζεις

ή έτσι τα σοφίστηκες για να με νευριάζεις;

Μου φαίνεται πως ξύνεσαι για ζήλιες και καβγάδες.

 

ΜΥΡΤΙΟΝ

Ώστε δεν την παντρεύεσαι, δεν πέρασες χαλκάδες;

 

ΠΑΜΦΙΛΟΣ

Μέθυσες ή τρελάθηκες, τι απ’ τα δυο συμβαίνει;

Μα χτες δεν ήπιαμε πολύ για να ’σαι μεθυσμένη.

 

ΜΥΡΤΙΟΝ

Όλα τα φταίει αυτή η Δωρίς, εχτές την είχα στείλει

να φέρει προβατόμαλλο που είχα παραγγείλει

και να ευχηθεί για μένανε στην Άρτεμη Λοχεία

στο δρόμο, όμως, αντάμωσε εκείνη τη Λεσβία.

Δωρίδα, πες καλύτερα πώς έχει αυτό το θέμα

εκτός κι αν τα ξεφούρνισες, μόνη σου, κι είναι ψέμα.

 

ΔΩΡΙΣ

Δεν είπα ψέματα κυρά, στ’ ορκίζομαι στο φως μου

εκεί στο Πρυτανείο κοντά, να σου η Λεσβία εμπρός μου.

Μου λέει: ¨ο αγαπητικός, της Μύρτιον τ’ αγόρι 

το ξέρεις πως παντρεύεται του Φίλωνα την κόρη;

Αν θέλεις να βεβαιωθείς μπες στο στενό, Δωρίδα,

να δεις και με τα μάτια σου αυτά που εγώ τα είδα.

Τις πόρτες του στολίζουνε στεφάνια με λουλούδια

αυλήτριες, τραγουδιστές, γαμήλια τραγούδια¨.

 

ΠΑΜΦΙΛΟΣ

Λοιπόν μπροστά στο σπίτι μου ήρθες εσύ η ίδια;

 

ΔΩΡΙΣ

Ήρθα είχε κόσμο, μουσικές, του γάμου τα στολίδια.

 

ΠΑΜΦΙΛΟΣ

Λοιπόν τώρα κατάλαβα πώς έχει η ιστορία

ούτε κι εσύ είπες ψέματα, ούτε και η Λεσβία.

Αδίκως ταραχτήκατε∙  το σκηνικό του γάμου

δεν ήτανε στο σπίτι μου, αλλά στου γείτονά μου.

Θυμάμαι όταν γύρισα στο σπίτι χτες το βράδυ

η μάνα μου μού έστησε μουρμούρας παραγάδι.

Μου ’πε: ¨ο Χαρμίδης, γιόκα μου, ο συνομήλικός σου

ο γιος του Αρισταίνετου δεν έχει το μυαλό σου.

Φρονίμεψε, παντρεύεται, περνά αύριο βέρες

ως πότε εσύ θα τριγυρνάς, Πάμφιλε, με εταίρες;¨.

Όλη τη νύχτα μ’ έψελνε, μου πήρε το κεφάλι

κι έφυγα το πρωί νωρίς να μη μ’ αρχίσει πάλι.

Κι έτσι δεν είδα όλα αυτά που είδε η Δωρίδα

σου τα ’πε κι εσύ έπεσες πάνω μου σαν ακρίδα.

Κι αν δεν πιστεύεις όλα αυτά τον κόπο πάλι ας κάνει

να πάει στο στενό η Δωρίς να δει αν το στεφάνι

 

στο σπίτι μου ή στη διπλανή θα κρέμεται την πόρτα.

Δωρίδα, για πιο σίγουρα στη γειτονιά μου ρώτα.

 

ΜΥΡΤΙΟΝ

Μ’ αυτά που μου ’πες, Πάμφιλε, με σώζεις την καημένη αλλιώς να ξέρεις τη Μυρτώ θα ’βρισκες κρεμασμένη.

 

ΠΑΜΦΙΛΟΣ

Ήταν, Μυρτούλα, δυνατόν εγώ να σε αφήσω,

μ’ έχεις, στ’ αλήθεια, ικανό για να παραφρονήσω;

Ακόμα περισσότερο ποθώ την αγκαλιά σου

που το παιδί μου κυοφορείς, τώρα, μες στην κοιλιά σου.

Σημείωση: Η έκδοση του βιβλίου μου ¨ΕΤΑΙΡΙΚΑ ΜΟΝΟΠΡΑΚΤΑ¨, που περιλαμβάνει έμμετρες αποδόσεις των εταιρικών διαλόγων του Λουκιανού, συνέπεσε με τη μετάφραση του παραπάνω εταιρικού διαλόγου από τον φίλο Χριστόδουλο Ν. Κουβέλη.

Έκτοτε ακολούθησε μεταξύ μας ένας σατιρικός διάλογος.  Στην επόμενη ανάρτηση θα ανεβάσω λεπτομέρειες. Προς το παρόν παραθέτω και τη μετάφραση του Χριστόδουλου μαζί με την εικόνα της Μύρτιον όπως την φαντάστηκε ο ίδιος.

Λουκιανός ,Εταιρικοί Διάλογοι

-Μύρτιον και Πάμφιλος και Δώρις-

-μετάφραση χ.ν.κουβελης c.n.couvelis

Μύρτιο

κανεις γαμο,Παμφιλε,με

του Φείδωνα τού

εφοπλιστη

τη κόρη,και λένε πως ήδη έχεις κάνει το γαμο,οι τόσοι όρκοι π'ορκιστηκες και τα δάκρυα όλα πάνε σε μια στιγμή,και τώρα ξέχασες μένα τη Μυρτιο,κι αυτά όταν,Παμφιλε,οκτώ μήνες έγκυος είμαι,αυτό λοιπόν κέρδισα απ'τον ερωτα σου,να μου φουσκώσεις τη κοιλιά και σε λίγο να πρεπει μωρό να θρέψω,

πράγμα για εταίρα δύσκολο,αν μάλιστα γεννηθει σερνικό,Πάμφιλο θα τ'ονομασω,να'χω παρηγοριά του έρωτα σου,και κάποτε θα σε κατηγορει πως άπιστος ήσουνα στην άθλια δυστυχή μάνα του,και να ξέρεις,πως δεν παντρευεσαι όμορφη κοπέλα,γιατί προχθες στα Θεσμοφόρια την είδα με τη μάνα της,μη ξέροντας ακόμα πως για αιτια της ποτέ δεν θα ξαναδώ τον Πάμφιλο,και συ πρώτα πρώτα κοίταξε την και το πρόσωπο και τα μάτια της δες,δεν σε κοροϊδεύω,πως είναι γλαρωμενα κι αλλοιθωρα το'να να κοιτάζει τ'αλλο,

μάλλον τον Φειδωνα τον πατέρα της νύφης τον έχεις δει,το πρόσωπο του το ξέρεις,ώστε δεν είναι ανάγκη και τη κόρη να δεις

Πάμφιλος

τι παραληρηματα,Μυρτιο,

είν'αυτά π'ακουω για κόρες και γάμους εφοπλιστικους,

γνωριζω εγώ κάποια η' με γαμψή μύτη η' ομορφη νύφη; η' μήπως ο Φειδωνας απ'την Αλωπεκή,γιατί νομίζω για κείνον λες,κόρη ωραία για γάμο είχε;αλλ'αυτος δεν είναι φίλος με τον πατέρα μου,γιατί θυμάμαι πως τώρα πρόσφατα τον δικασε για ένα ναυτικο συμφωνητικο, ένα τάλαντο,νομίζω,που όφειλε στο πατέρα μου και δεν ήθελε να ξεπληρωσει,κι αυτός τον έσυρε στο ναυτοδικείο,και με δυσκολία το ξεπλήρωσε,όχι όλο,όπως ο πατέρας μου είπε,αλλά κι αν δεχομουν να κάνω γαμο,θ'αφηνα τη κόρη του Δημεα που πέρυσι στρατηγός ήταν,κι ανήψια της μάνα μου ήταν,για να κάνω γαμο μ'αυτη του Φειδωνα;από πού τ'ακουσες αυτά;η' ποιες ανόητες ζηλοτυπιες απ'το μυαλό σου έβγαλες και πολεμάς σκιές;

Μύρτιο

λοιπόν δεν κάνεις γαμο, Παμφιλε;

Πάμφιλος

τρελάθηκες,Μύρτιο,ἢ μεθυσμένη είσαι,αν και χτες δεν ήπιαμε πολυ .

Μύρτιο

αυτή η Δώρα με στεναχώρησε,γιατί την έστειλα να μου αγοράσει μαλλια για να τα βάλω στη κοιλια και να ευχηθεί στη Λοχεία για μένα,τη Λεσβία είπε ότι συνάντησε,αλλά καλλίτερα η ίδια,Δώρα,λέγε αυτά π'ακουσες,αν αυτά δεν τα'πλασες εσυ

Δῶρα

να γινω κομμάτια,κυρά,αν λέω ψέματα,γιατί όταν κοντά,στο πρυτανείο ήμουνα,με συνάντησε η Λεσβια χαμογελαστη κι ειπε,ο αγαπητικός σας ο Πάμφιλος κάνει γάμο με τη κόρη του Φειδωνα,αν δεν πίστευα,με προέτρεπε ριχνοντας μια ματιά στο στενό σας να δω όλα στεφανωμένα και τις αθλήτριες και το γλέντι και το νυφικό τραγούδι κάποιοι να τραγουδουν

Πάμφιλος

και τι λοιπόν,έριξες ματιά, Δώρα;

Δῶρα

και βέβαια,και τα'δα ολα όπως ειπε

Πάμφιλος

ξέρω την απάτη,ούτε για ολα η Λεσβία,Δώρα,σου'πε ψέματα,και συ τα πραγματικά έχεις πει στη Μυρτιο,όμως μάταια ταραχτηκατε,ουτ'είναι οι γάμοι μου,αλλά τώρα θυμήθηκα οτ'ακουσα τη μάνα μου,όταν χτες γύρισα από σας,να λέει,Παμφιλε,ο συνομηλικος σου ο Χαρμιδης ο γιος του γείτονα Αρισταινετου

κάνει γάμο τωρα και συμαζευεται,εσύ μέχρι πότε με πουτανα θα συζείς;μη δίνοντας σημασια σ'αυτα που μου'πε έπεσα για ύπνο,

έπειτα χαράματα έφυγα απ'το σπίτι,και τιποτα δεν είδα απ'αυτα που η Δωρα υστερα ειδε,αν δεν πιστεύεις,τραβά αμέσως,Δώρα,και δες προσεκτικα όχι το στενό,αλλά τη πόρτα,ποια απ'τις δυο είναι στεφανωμενη,γιατί θα βρεις αυτή των γειτόνων να είναι.

Μύρτιο

μ'εσωσες,Παμφιλε,γιατί θα κρεμιομουν,αν κάτι τέτοιο γινονταν

Πάμφιλος

αλλα δεν θα γίνονταν,μήτε έτσι θα τρελενομουν,ώστε να ξεχάσω τη Μυρτιο,και μάλιστα όταν τωρα είναι έγκυος στο παιδί μου.

ΕΚΔΟΣΕΙΣ

 Κυκλοφόρησαν τα βιβλία του 2024. Εκδόσεις ΤΑΔΕ ΕΦΗ

Σήμερα παρουσιάζω τα εξώφυλλα από τρία βιβλία.

Η εικόνα στο εξώφυλλο του ΗΡΩΝΔΑ είναι έργο του Χ. Ν. Κουβέλη

Η εικόνες στο εξώφυλλο τα ΕΜΜΕΤΡΑ ΜΟΝΟΠΡΑΚΤΑ είναι του Ηλία Κουτσονικόλα

Απόσπασμα από το βιβλίο ΣΥΝΙΣΤΩΡ ΑΛΛΑΛΗΤΩΝ

ΚΑΛΛΙΜΑΧΟΥ

 

Ορκίσθη ο Καλλίγνωτος

στην όμορφη Ιονίδα

μ' άλλη γυναίκα ή σερνικό

να μην έχει παρτίδα.

 

Μα όπως λένε οι παλιοί

-λάθος σ' αυτό δεν κάνουν –

όρκοι που δίνουν οι εραστές

σ' αυτιά θεών δεν φτάνουν.

 

Μα έρωτα αρσενικού

φωτιά τώρα τον ψήνει

την κόρη την κακόμοιρη

απ' το τεφτέρι σβήνει.

 

"ου λόγος ούτε αριθμός"

-χρησμός των Μεγαρέων-

έτσι κι εκείνη είναι γι'αυτόν

αίσθημα αμελητέον.

 

 

Ὤμοσε Καλλίγνωτος Ἰωνίδι μήποτ΄ ἐκείνης

                ἕξειν μήτε φίλον κρέσσονα μήτε φίλην.

ὤμοσεν ἀλλά λέγουσιν ἀληθέα, τούς ἐν ἔρωτι

                ὅρκους μή δύνειν οὔατ΄ ἐς ἀθανάτων.

νῦν δ' ὁ μέν ἀρσενικῷ θέρεται πυρί, τῆς δέ ταλαίνης

                νύμφης ὡς Μεγαρέων οὐ λόγος οὐδ' ἀριθμός.

Απόσπασμα από το βιβλίο ΗΡΩΝΔΑΣ

Ο  ΥΠΟΔΗΜΑΤΟΠΩΛΗΣ (Σκυτεύς)

 

ΜΗΤΡΩ

Καλημερούδια Κέρδωνα, σου ’φερα τις κυρίες

τις πρόσφατες, επιθυμούν, να δουν δημιουργίες,

αυτά τα χειροποίητα τα υποδήματά σου.

 

ΚΕΡΔΩΝ

Κυρά Μητρώ μου με τιμά φιλία σαν τη δικιά σου

άρα δικαίως σ’ αγαπώ,

                                                   κυρίες καλημέρα.

Κοιμάσαι ακόμα άχρηστε, ξημέρωσε άλλη μέρα

μόνο στον ύπνο, Δρίμυλε κάνεις υπερωρίες

τσακίσου βγάλ’ τον καναπέ να κάτσουν οι κυρίες.

Πίστε, σπάσ’ τη μουτσούδα του, ρίξ’ του ξυλιές στην πλάτη

οι δούλοι δίχως βούρδουλα το ρίχνουν στο ραχάτι.

 

Εντάξει είναι καθαρός, ας τον, μην τον σκουπίσεις,

άνοιξε Πίστε, όχι αυτό, το άλλο το συρτάρι

κάτσε Μητρώ μου, θαύμασε ετούτο το ζευγάρι.

 

Της τελευταίας κολεξιόν κατέβασέ τα όλα

είναι αριστουργήματα απ’ το λουρί ως τη σόλα.

Άνοιξε το κιβώτιο, αυτό με τα σανδάλια

όσες, ως τώρα, τα ’χουν δει τους τρέχανε τα σάλια,

δοκίμασ’ το κυρά Μητρώ, πολύ όμορφο μοντέλο

ο σχεδιαστής υπέροχος, του βγάζω το καπέλο,

κοίτα τη φόρμα, τέλεια, εμπρός κι εσείς κορίτσια

φορέστε, απολαύστε τα, τα δέρματα είναι γνήσια.

Κοιτάξτε αυτό, διπλοραφή, κι υπέροχο τακούνι

σπάγκος γερός, δύο φορές τον πέρασε σαπούνι.

Προσέξτε το βερνίκι του, ομοιόμορφα απλωμένο

όχι αλλού πιο έντονο κι αλλού ξεθωριασμένο

κι ωραίο χρώμα φωτεινό, αλλού δε θα το δείτε

παπούτσια σαν του Κέρδωνα δεν πρόκειται να βρείτε.

Στον Κάνδα, άντρα της Άρτεμις, που μένει εδώ στο τέρμα

το πλήρωσα πανάκριβα αυτό εδώ το δέρμα.

Κυρίες στην ποιότητα εγώ δεν κάνω πίσω

προέχει τις πελάτισσες να ικανοποιήσω.

Γι’ αυτό και όλοι μ’ εκτιμούν, δεν είμαι σαν τους άλλους

που σας πωλούν χοντρόπετσα και σας γεμίζουν κάλους.

Το κέρδος μου μηδαμινό, οι έμποροι με γδύνουν

όλο αυξάνουν τις τιμές και πίστωση δε δίνουν.

Η εφορία είναι ληστής, σκέτη φωτιά και λαύρα

με σώζουνε τ’ αξεσουάρ, φτιάχνω και σπρώχνω μαύρα

γνωρίζει η κυρία Μητρώ.

                                                  είπες για τις σαρμέλες;

 

ΜΗΤΡΩ

Έννοια σου είναι ενήμερες,   Κέρδωνα, οι κοπέλες.  

.................................................................................

..................................................................................

ΞΗΡΟΜΕΡΙΤΙΚΟΣ ΣΑΣΜΟΣ

 

Δύο Μαχαλιώτες είχα δει σε μια φωτογραφία

τον Γιάννη και τον Στέφανο σε παιδική ηλικία.

 

Είχανε τις μουρίτσες τους σ’ ένα τσαμπί σταφύλι

σαν τα σπουργίτια τσίμπαγαν τις ρόγες οι δυο φίλοι.

 

Και παραμείναν κολλητοί τόσες δεκαετίες

χαιρόμουν που τους έβλεπα αντάμα στις Φυτείες.

 

Ετούτο το διάστημα -πάνε εξήντα μέρες-

οι φίλοι της φιλίας τους πετάξανε τις βέρες.

 

Να πεις ότι μαλώσανε για μιας γυναίκας μάτια

ή χωραφιού το σύνορο, να πάει στα κομμάτια.

 

Μια βρύση που ’φερνε νερό να δροσιστεί η πλατεία

της παρεξήγησης αυτής ήτανε η αιτία.

 

Πείσμα Ξηρομερίτικο και άσκεφτες κουβέντες

παιδιάστικα καμώματα, κρίμα τέτοιοι λεβέντες.

 

Πριν το συμβάν καθημερνά πήγαινα στο χωριό τους

μαζί καλαμπουρίζαμε, μ’ έκαναν χωριανό τους.

 

Στιχάκια εκεί τους σκάρωνα σε μια μουριά από κάτω

τώρα θαρρείς και κάθομαι σε αναμμένη βάτο.

 

Προχτές για να συμβιβαστούν συζήτησε η παρέα

του σιάστη ο κλήρος έπεσε σε μένανε μοιραία.

 

Εγώ δυο λόγια θα τους πω: ¨το ’χετε μετανιώσει

κοιτάζοντας τα μάτια σας βαθιά το έχω νιώσει.

 

Για ένα ψευτοεγωισμό τεντώσατε κουρτίνες

μα ξέρω βασανίζεστε μέσα σας δύο μήνες.

 

Είχατε αλληλονοιάξιμο, είχατε αλληλεγγύη

φιλία φίλων καρδιακών είν’ ήλιος που δεν δύει.

 

Κι εσείς τι κάνετε λοιπόν, παίζετε το κρυφτούλι

νοοτροπίας μικρόψυχης έχετε γίνει δούλοι;

 

Στο δρόμο ανταμώνετε, γυρνάτε αλλού το βλέμμα

διστάζετε ένα βήμα εμπρός κι εδώ είναι το θέμα.

 

Γι’ αυτό εντός των ημερών θα σας τηλεφωνήσω

στο καφενείο του Στέφανου τραπέζι θα κρατήσω.

 

Θα πιούμε, και θα ψήσουμε μέχρι και σκατζοχέρια

ωσότου σαν σταυραδερφοί να σφίξετε τα χέρια¨.

 

Ο διευθύνων το σασμό, μετά πάσης ευθύνης

τέλη Αυγούστου, υπογραφή: ο Άρης εκ Μπαμπίνης.

Ο ΦΙΛΟΣ ΜΟΥ Ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ

 Θαρρείς βελόνα σ’ άχυρα εχθές γύρευα να ’βρω

η χιόνι πάνω στο Έβερεστ αλλά να είναι μαύρο.

 

Ένα εξάρτημα έψαχνα για μια κατασκευή μου

ρώτησα μες στα μαγαζιά, γελούσανε μαζί μου.

 

Τον Αστακό τον έκανα, φίλοι μου, όλον γύρα

αρνητική απάντηση απ’ όλους κι όλες πήρα.

 

Τους κολλητούς, στα όμορα χωριά, πήρα ο καημένος

τζίφος∙ κι εκεί που ήμουνα απογοητευμένος

 

στη Χρυσοβίτσα κάλεσα -χωρίς να ελπίζω κάτι-

έναν  πολύ εξωστρεφή και μέγα διπλωμάτη.

 

Οι χωριανοί του μου ’χαν πει: ¨αυτός είναι όλο λόγια,

στη θεωρία άπιαστος, στις πράξεις κομπολόγια¨.

 

Κι όμως με εξυπηρέτησε αυτός που δεν του το ’χα,

εκείνος πέδιλα του σκι σου φέρνει από την Ντόχα.

 

Τάχιστα το εξάρτημα το βρήκε, το ζαγάρι

και σε μια ώρα ακριβώς στο χέρι το ’χα πάρει.

 

Άρα στα αδιέξοδα  ή όπου αλλού να μπλέξεις

ένας τη λύση θα τη βρει, ο Ταπρατζής ο Αλέξης.

 

Τυγχάνει να ’ναι φίλος μου, τι λέω, σταυραδέρφι

αστέρι, άμα τον τύχετε μαζί του βγάλτε σέλφι.

Αντιστεκόμαστε στον ¨άρτον¨ και το ¨θέαμα¨

     Το αδιαχώρητο χθες στη λογοτεχνική εκδήλωση για το μυθιστόρημα της Ελένης Πριοβόλου ¨βαθύ το σκοτάδι πριν την αυγή¨.

Σε κατανυκτική ατμόσφαιρα η αίθουσα εκδηλώσεων του Δημοτικού Σχολείου -παρά την αποπνικτική ζέστη- παρέμεινε κατάμεστη μέχρι το τέλος.

Οι ομιλητές κάτω από τον εντυπωσιακό πίνακα του καλλιτέχνη Χριστόδουλου Κουβέλη που αναπαριστά τον Χριστόδουλο Παμπλέκη έδωσαν φιλοσοφικές προεκτάσεις στην εκδήλωση∙ αναφέρθηκαν αναλυτικά στον  Ευρωπαϊκό και στον Νεοελληνικό Διαφωτισμό και επικεντρώθηκαν στη συμβολή του Χριστόδουλου Παμπλέκη στην περίοδο αναγέννησης του ελληνισμού.

Παράλληλα οι εισηγητές εξήραν τη λογοτεχνική πένα της Ελένης Πριοβόλου που από το βαθύ σκοτάδι έφερε στο φως μια σπουδαία προσωπικότητα, με σπάνια πνευματική συγκρότηση. Μέσα από τις σελίδες του μυθιστορήματος αφαιρείται το πέπλο της σιωπής που έχει επιβάλει το εκκλησιαστικό κατεστημένο και αναδύεται ένας φωτισμένος Δάσκαλος, μαχητικός, αδιάφθορος που υπερασπίστηκε την ελευθερία της σκέψης  και του λόγου  χωρίς δεσμεύσεις και συμβάσεις.

Εκτός από τους Μπαμπινιώτες, το κοινό πλαισιώθηκε από φίλους και φίλες από γειτονικά χωριά, όμως παραβρέθηκαν και προστέθηκαν στους φίλους μας και άλλοι από άλλες περιοχές. Άνθρωποι σκεπτόμενοι, με διαφορετική άποψη για τον πολιτισμό, αυτήν που αντικρίζει με ανησυχία τον ¨άρτον¨ και το ¨θέαμα¨ και διψά για ποιοτικές πολιτιστικές δράσεις.

Συγκεκριμένα  παρακολούθησαν την εκδήλωση πολίτες από την Πάτρα, το Μεσολόγγι, το Αγρίνιο, το Αγγελόκαστρο, τον Αστακό, τον Μύτικα, την Καντήλα, τις Φυτείες, την Παπαδάτου, τον Μαχαιρά, την Χρυσοβίτσα, την Σκουρτού, το Βασιλόπουλο, Αρχοντοχώρι 

Στις συζητήσεις που έγιναν στο περιθώριο της εκδήλωσης προτάθηκε από πολλούς η διοργάνωση  και πραγματοποίηση, στη Μπαμπίνη, ενός συνεδρίου πανελλήνιας εμβέλειας  για τον Χριστόδουλο Παμπλέκη.

Χθες το βράδυ η Μπαμπίνη  επιβεβαίωσε τον τίτλο που φέρει από το 19^ο αιώνα ότι αποτελεί εστία πολιτισμού για το Ξηρόμερο και γενικότερα την Αιτωλοακαρνανία.

φωτογραφίες: Σπύρος Μπενέκος - Γάκιας Τσέλιος