Η ΚΟΚΚΙΝΗ ΣΑΡΜΕΛΑ (Φιλιάζουσαι ή Ιδιάζουσαι) του Ηρώνδα

Οι Μιμίαμβοι του Ηρώδου

Κωνσταντίνος Π. Καβάφης

Επί αιώνας μένοντες κρυμμένοι

εντός του σκότους Αιγυπτίας γης

μέσω τοιαύτης απελπιστικής σιγής

έπληττον οι μιμίαμβ' οι χαριτωμένοι·

αλλά επέρασαν εκείν' οι χρόνοι,

έφθασαν από τον Βορρά σοφοί

άνδρες, και των ιάμβων έπαυσ' η ταφή

κ' η λήθη. Οι ευτράπελοί των τόνοι

μας επανέφεραν τας ευθυμίας

ελληνικών οδών και αγορών·

κ' εμβαίνομεν μαζύ των εις τον ζωηρόν

βίον μιας περιέργου κοινωνίας.

......................................................................

......................................................................

Παρακάτω  σε δική μου ελεύθερη έμμετρη απόδοση 

ένας από τους Μιμίαμβους του Ηρώνδα ο οποίος έζησε τον 3ο π.Χ. αιώνα.

Στην ουσία είναι ένα μονόπρακτο:

Η  ΚΟΚΚΙΝΗ  ΣΑΡΜΕΛΑ

(Φιλιάζουσαι ή Ιδιάζουσαι)

ΚΟΡΙΤΤΩ

Κάτσε Μητρώ

    Βαλ’ το σκαμνί να κάτσει η Μητρούλα

σήκω! Τίποτα μόνη σου δεν κάνεις μωρή δούλα

πρέπει εγώ να σου το πω, τι στέκεις σα λιθάρι;

Μα όταν είναι για φαΐ στραγγίζεις το κοχλιάρι,

αν πέσει, όμως, στο πάτωμα και κόκκος από στάρι

η γκρίνια κι η μουρμούρα σου τρυπάνε το ντουβάρι.

Τώρα που σε χρειάζομαι κάνεις πως συγυρίζεις

δεν είναι ώρα κλεφταρού τοίχους να σαπουνίζεις.

Σήμερα είσαι τυχερή γιατ’ ήρθε η φιλενάδα

αλλιώς θα μέτραγες ξυλιές απάνω σου αράδα.

ΜΗΤΡΩ

Αχ Κοριττώ, ίδια τραβώ κι εγώ μαζί με σένα

ολημερίς τα νεύρα μου τα έχω τεντωμένα

και σαν τη σκύλα αλυχτώ για να τις κάνω ζάφτι

μα απόψε ήρθα ως εδώ για κάτι που ¨εξάπτει¨.

ΚΟΡΙΤΤΩ

Εμπρός χαθείτε από δω μην πάρω τη ζωστήρα

και μη σταθείτε ούτε στιγμή πίσω από τη θύρα

άμα θελήσω θα σας πω, τραβάτε στο χαγιάτι

μονάχα γλώσσα και αυτί•  κι ολημερίς ραχάτι.

ΜΗΤΡΩ

Με ειλικρίνεια, Κοριττώ, θέλω να μου μιλήσεις

για πες μου πώς κατάφερες …..εκείνο να αποκτήσεις;

Ποιος σου ’φτιαξε, αγάπη μου, την κόκκινη σαρμέλα

απίστευτο ομοίωμα!

ΚΟΡΙΤΤΩ

                                                   Που το ’δες ρε Μητρέλα;

ΜΗΤΡΩ

Το ’χε η Νοσσίς της Ήριννας, βολεύτηκε η κυρία.

ΚΟΡΙΤΤΩ

Και πού το βρήκε;

ΜΗΤΡΩ

                               Δε θα πω, μην κάνεις φασαρία.

ΚΟΡΙΤΤΩ

Στ’ ορκίζομαι, ό,τι κι αν πεις μέσα εδώ θα μείνει.

ΜΗΤΡΩ

Μου ’πε, η Ευβούλη του Βιτώ τη δάνεισε σ’ εκείνη,

την όρκισε ότι κανείς δεν πρέπει να το μάθει.

ΚΟΡΙΤΤΩ

Γυναίκες! Η Ευβούλη, αχ, αυτό το κατακάθι

αυτό το γύναιο μια φορά στον τάφο θα με πάει

την είχα εδώ, λυπήθηκα να με παρακαλάει,

ωραία φίλη απ’ το καρνέ αμέσως θα τη σβήσω.

Της το ’δωσα πριν καν εγώ το χρησιμοποιήσω

κι αυτή έκανε περιφορά σε κάθε μια τυχούσα.

Άκου η Νοσσίς, αυτή εγώ φαρμάκι θα κερνούσα

ό,τι να πω για αυτήνανε, Μητρώ, θα είναι λίγο

μα ας μη γίνω βλάσφημη, πρέπει να τ’ αποφύγω.

Χίλιες να είχα ούτε μια σ’ αυτή την κατσιβέλα

δε θα ’δινα• έστω και αν ρόζους είχε η σαρμέλα.

ΜΗΤΡΩ

Μην κάνεις έτσι Κοριττώ, κράτησε την οργή σου

δεν το επιτρέπει η θέση σου και η καταγωγή σου

να σε τσαντίζουν κατινιές• μα η γλώσσα μου τα φταίει

που τρέχει πριν απ’ το μυαλό γιατί με σιγοκαίει

το σαρμελοομοίωμα, είναι το φλέγον θέμα•

σαν κολλητές που ήμαστε, μην πεις κανένα ψέμα

αν μ’ αγαπάς βρε Κοριττώ πες μου ποιος το ’χει φτιάξει;

ΚΟΡΙΤΤΩ

Καλέ τι με παρακαλάς, ο Κέρδων το ’χει ράψει.

ΜΗΤΡΩ

Ποιός απ’ τους δυο; Ο Κέρδωνας  γείτων της Μυρταλίνης;

Απ’ όσο ξέρω, όμως, αυτός στερείται αξιοσύνης

ούτε χορδή στη λύρα του μπορεί να την κουρδίσει•

ο άλλος είναι γέρος πια, τον είχε ξεζουμίσει

η Κυλαιθίδα η μαμά, καλέ, αυτής της Μυρταλίνης,

πέθανε κι ό,τι μάζεψε τα έγραψε εκείνης.

Αυτός θαρρώ πως κάθεται σ’ αυτή τη συνοικία

που μένει ο Ερμόδωρος, πίσω απ’ την πλατεία.

ΚΟΡΙΤΤΩ

Κανένας απ’ αυτούς του δυο, ξένος Ερυθραιώτης

ένας κοντός και καραφλός ή μήπως είναι Χιώτης;

Φτυστός στη μούρη, άμα το δεις, θαρρείς είναι ο Πραξίνος απ’ τη φωνή κατάλαβα πως δεν ήταν εκείνος.

Στο σπίτι του έχει αυτός, κρυφά, βιοτεχνία

δουλεύει μαύρα, όπως πολλοί, τρέμει την εφορία.

Μα είναι, όμως, μάστορας, σπουδαίος καλλιτέχνης

θαρρείς τα σμίλεψε η θεά, αυτά είναι έργα τέχνης.

Ήρθε, λοιπόν, και μου ’δειξε, ο Κέρδων, δυο κομμάτια ανώτερα απ’ αληθινά, μου βγήκανε τα μάτια

-μονάχες είμαστε καλέ;- έχουν βελούδο δέρμα

απ’ τ’ αντρικά τα μόρια αυτά παίρνουν το στέμμα.

Από ατόφιο δε μαλλί φτιαγμένοι είν’ οι ιμάντες

και τέλεια εφαρμογή, τύφλα να ’χουν οι άντρες.

Γνώστης είναι ο Κέρδωνας, άριστος, των δερμάτων πρύτανης των ερωτικών υποβοηθημάτων.

ΜΗΤΡΩ

Κι αφού είχε δυο γιατί άφησες τη δεύτερη σαρμέλα;

ΚΟΡΙΤΤΩ

Τι λες, Μητρώ, απάνω του έπεσα σαν τη βδέλλα

τον χάιδεψα, τον φίλησα, τον κέρασα και οίνο

μόνο που δεν του κάθισα, δε μύρισα τον …κρίνο.

ΜΗΤΡΩ

Κακώς, άμα στο ζήταγε ας το ’πνιγες στη ζούλα.

ΚΟΡΙΤΤΩ

Θα το ’πνιγα αν δεν έφτανε, η Ευβούλη, αυτή η τσούλα.

Μήνες έχει το μύλο της εκείνη χαλασμένο

φέρνει εδώ το στάρι της και φεύγει μ’ αλεσμένο.

Τσιγκούνα, τρακαδόρισσα, κι ήρθε πάνω στην ώρα

είδε σαρμέλα ολόστητη κι αυτά τραβάω τώρα.

ΜΗΤΡΩ

Και πώς ο Κέρδων, Κοριττώ, έφτασε συστημένος

πες την αλήθεια, από ποιάν ήρθε ειδικά σταλμένος;

ΚΟΡΙΤΤΩ

Τον έστειλε η Άρτεμη που ’χει άντρα βυρσοδέψη.

ΜΗΤΡΩ

Αυτή η κουφάλα η Άρτεμη παρά ’χει ρουφιανέψει

φροντίζει να μην πλήττουμε, πέρασε τη Θαλεία

που ως τώρα αυτή της ρουφιανιάς κρατούσε τα πρωτεία.

Μα ο Κέρδων που δε σου άφησε το δεύτερο κομμάτι

σου είπε μήπως τώρα ποιας ζεσταίνει το κρεβάτι;

ΚΟΡΙΤΤΩ

Όχι, γιατ’ είχε ορκιστεί προς την πελάτισσά του•

ο Κέρδωνας πολύ καλά την ξέρει τη δουλειά του

χάδια, φιλιά, πηδήματα είναι τα τυχερά του

αλλά και αντιστάθμισμα στην εχεμύθειά του.

ΜΗΤΡΩ

Πες μου πού μένει η Άρτεμη, να πάω να τη ρωτήσω

για να μου πει τον Κέρδωνα πώς θα τον συναντήσω.

Όμως, θα πρέπει, Κοριττώ, τώρα να σε αφήσω

γιατί μου φαγουρίζεται και πάω να το …ταΐσω.

ΚΟΡΙΤΤΩ

Κλείσε την πόρτα δούλα μου, μη στέκεις σα λεχώνα

μέτρα τις κότες, τάισ’ τες, κλείσε τον ορνιθώνα•

ορνιθοκλέφτες γέμισε αυτή εδώ η πόλη

και μην ξεχάσεις στη φωλιά ν’ αφήσεις ένα φώλι.